Arapça’da ‘iki deniz’ anlamına gelen, Basra Körfezi’nin batısında irili ufaklı 33 adadan oluşan bir takımada ülkesi olan Bahreyn’in 1 milyon kişilik nüfusunun yarısını Hindistan, Bangladeş, Pakistan ve Filipinli yabancılar oluşturuyor…
Bölgenin 1936’da ilk ham petrol İhraç eden ülkesi durumundaki Bahreyn’de kalkınma çabaları başlangıçta petrol gelirlerine dayanırken, doğal kaynakların kıtlığı, sürdürülebilir kalkınma için petrol dışı sektörlere yönelmesini zorunlu kıldı.
Bahreyn, 1970’li yılların ortalarından beri gerçekleştirilen yapısal reformlar ve izlenen serbest ekonomi politlkalan sayesinde günümüzde Ortadoğu bölgesinin bankacılık ve mali işlemler merkezi haline geldi. Finansal hizmetlerin GSYİH’ya katkısının yüzde 22.7 olduğu Bahreyn’de bu sektör önemli bir sektör durumunda. Bahreyn, bütçe gelirlerinin yaklaşık yüzde 77’sini oluşturan petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların geçmişte ekonomik istikrarsızlığa neden olması nedeniyle, ekonomisini çeşidendirerek petrole bağımlılıktan kurtulmak amacıyla yapısal reformları uygulamaya koydu. 2008 yılında ilan edilen “Ekonomik Vizyon 2030” stratejisi ile ekonominin açıklık, rekabetçilik ve sürdürülebilirlik ilkelerine dayanması hedeflendi.
Bu arada yabancı bankalann Bahreyn’de banka kurmalan veya şube açmalan için Merkez Bankası’ndan lisans almalan ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na şirket kayıtlanın yaptırmaları gerekiyor. Dünyadaki önemli finans merkezlerinden olan Bahreyn’deki 11 Türk bankasının 35 milyar dolarlık bilançosu, bu ülkenin 260 milyar dolarlık bankacılık sektörünün yaklaşık yüzde 14’ünü oluşturuyor.
2009’da 113.7 milyon dolar ihracat
Uzun yıllar, Türkiye’nin Bahreyn’e ihracatı 35-40 milyon dolar seviyesinde seyrederken, 2007 yılında 76,6 milyon dolara, 2008 yılında, 308 milyon dolara yükseldi. 2009 yılında ise 113.7 milyon dolar seviyesinde kaldı. Türkiye’nin ihraç ettiği ürünlerin yelpazesi de genişliyor. Buna göre, 2008 yılında 671 olan ürün çeşidi, 2009 yılında 808’e ulaştı. Türkiye’nin ihracatında elektrikli transformatörler, tanklar ve diğer harp silahlan, inşaat demirleri, sentetik dokumalar ve makine halılan, biralar ve krem peyniri; ithalatında ise alüminyum alaşımları ve pamuklu mensucadar ana kalemleri oluşturuyor. Bahreyn’de iklim ve coğrafya şartlan nedeniyle tüketime yönelik imalat sanayii gelişmemiş olduğundan, hemen hemen tüm temel tüketim maddeleri ithalat yoluyla karşılamyor. Ülkeyi ziyaret eden yaklaşık 8.5 milyon turist ise, gıda ve İşlenmiş gıda maddeleri alanında ciddi bir pazar yaratıyor.
Global finansal krizin baş gösterdiği 2008 yılı sonlarıdan itibaren altyapı ve gayrimenkul inşaatlannda ciddi bir duraklama ve erteleme gözlemlenmekle birlikte, inşaatına başlanılan projelerin zaman içinde tamamlanması kaçınılmaz. Bu durumun, başta temel inşaat malzemeleri (demir-çelik, yapı malzemeleri ve kimyasallar gibi) ve ev tekstili olmak üzere mobilya dekorasyon ve vitrifiye ürünlerinde Türk ihracatçıları için önemli imkânlar ortaya çıkacağı öngörülüyor. Yine altyapı geliştirme projelerinin devam edeceğime öngörüldüğünden, bu alanda elektrik transformatörleri, kablolar ve diğer altyapı malzemeleri ihracatı imkanı da bulunuyor. Son dönemde, Bahreyn merkezli yatırım bankalarının Türkiye’de tarım alanında projeler gerçekleştirme çalışmalarına hız verdikleri de görülüyor. Ayrıca, Bahreyn merkezli Invetscorp Bankası da Türkiye’de tanm alanında yatırım yapmak üzere araştırmalarını sürdürüyor.
Bu arada Bahreyn-Türkiye arasında işadamları, banka temsilcileri ve üst düzey bürokratlar nezdinde yapılan toplantılarda, deri tabaklama, doğaltaş ve mermer işleme, çelik ve galvanizden prefabrik yapılar, alüminyuma dayalı oto yedek parça üretimi ile tekstil alanlarında ortak yatırım yapılması imkânları değerlendiriliyor. Söz konusu toplantılarda, Bahreyn’i ziyaret edecek resmi ve özel sektör temsilcilerinin, Türkiye hakkında bilgilendirme yapmaktan ziyade, üzerinde çalışma yapılabilecek somut projeler sunmalarını, ülkedeki özellikle altyapı ve gayrimenkul projeleri ile yakından ilgilenmelerini beklediklerini dile getiriyor.
İnşaatta Türk şirketlerine GULFBID’e katılmaları öneriliyor
Bahreyn’de tarım sektöründe başlıca potansiyel alanları ise, kanadı etler, işlenmiş meyve ve sebzeler, donmuş et, taze elma ve armut, bira, badem, süt ürünleri (özellikle peynirler), deniz ürünleri (özellikle yengeç), meyve ve sebze sulan, kahvaltı mısır gevreği, hazır etler, paketlenmiş pirinç, çeşitli muhtelif yiyecek ürünleri, (özellikle acı soslar), ketçap, mayonez, iyotlu tuz, süt tozu gibi ürünler oluşturuyor. İnşaat malzemelerinde bu ülkeye mal satmak isteyen Türk şirketlerinin ise, özellikle GULFBID inşaat malzemeleri fuarına katılmaları, hem Bahreyn’deki hem de Suudi Arabistan’ın doğu illerindeki ihracat fırsatlarını değerlendirmeleri bakımından tavsiye ediliyor. İnşaat sektörü, Bahreynlilere tanınan bir faaliyet olduğundan, bu ülkede iş yapmak isteyen firmaların Bahreynli bir ortak bulmaları gerekiyor. Bahreyn’de faaliyet göstermeyi planlayan Türk firmalarının kuracağı şirketlerde yüzde 51’lik payın Bahreyn vatandaşlarına ait olması gerektiğinden, ortaklık kuracaklan firmalar veya şahıslarla irtibata geçmeleri ve bir ön araştırma yapmalan öneriliyor.
Dünya
