Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü, alışveriş merkezleri sayısı ve alışveriş miktarının arttığını belirterek, bunun ekonominin iyiye gittiğinin göstergelerinden biri olduğunu söyledi.
Sektörün 2012 değerlendirmesi ve 2013 yılı beklentilerine yönelik toplantıda Belgü, hem derneğin yeni yönetimi hakkında bilgi verdi, hem de sektörün 2009 ile 2013 yılı başı rakamlarını karşılaştırdı.
AVM sektörünün 2009’da 25 milyar dolarlık yatırım yaparken, bu rakamın yüzde 60’lık bir büyüme ile 2013 başı itibariyle 40 milyar dolara ulaştığı bilgisini veren Belgü, bu yatırımın 2009 yılında 9 milyar doları yabancı sermaye iken, 4 yıl sonra 12 milyar dolara yükseldiğini söyledi.
AVM yatırımlarında Türk yatırımcıların ciddi bir hamle yaptığını aktaran Belgü, ”Bu açıkçası yabancı şirketlerin Türkiye’ye olan iştahının azalmasından değil, Türk yatırımcısının bu konuda daha girişken, daha hızlı olmasından kaynaklandı” dedi.
Sektör 2009’da 275 bin kişiyi istihdam ederken, bu rakamın 2013 ocak başı itibariyle 360 bin kişiye çıktığını anlatan Belgü, bu yıl açılması beklenen 25 AVM ile istihdama 20 bin kişinin daha katılmasının beklendiğini dile getirdi.
Sektördeki 4,9 milyon metre karelik kiralanabilir alanın, 2013 başı itibariyle 8,3 milyon metre kareye çıktığı bilgisini veren Belgü, şu anda 53 ilde toplam 310 AVM olduğunun altını çizerek, sözlerine şöyle devam etti:
”Bu, yabancı yatırımcının bir hayli dikkatini çeken bir büyüme. Bin kişiye düşen AVM miktarı 106 metre kareye çıktı. Metre kareye düşen cirolarda da yaklaşık yüzde 61’lik artış var. Hem alışveriş merkezleri yapılmaya devam ediyor, hem metrekareler büyüyor, hem de metrekarede yapılan alışveriş miktarı yüzde 61’lik bir büyüme ile 647 liraya ulaşıyor. Bu da Türkiye’de işlerin iyi gittiğine, ekonominin iyiye gittiğine, insanların son 4 yılda ciddi harcama yaptığının önemli verilerinden bir tanesi. Alışveriş merkezlerinin cirosu ise yüzde 163’lük bir artışla 2012’de 50 milyar liraya ulaşmış. 1,6 milyar kişi de AVM’leri ziyaret edecek 2013 itibariyle… 2013’te 1 milyar dolarlık daha yabancı sermaye girer sektöre, toplamda 3 milyar dolarlık daha yatırım yapılmış olur.”
-”2012’de 21 AVM açıldı”-
AYD Başkanı Belgü, 2012’de 21 AVM açıldığını belirterek, kiralanabilir alanın 8,3 milyon metre kareye ulaştığını söyledi.
AVM’lerdeki toplam kiralanabilir alanın yüzde 39’unun İstanbul’da olduğu bilgisini veren Belgü, İstanbul’da 101 AVM olduğunu, 209’unun ise Anadolu’da olduğunu dile getirdi.
Şu anda 53 şehirde AVM olduğunu aktaran Belgü, 28 şehirde ise AVM olmadığını ifade etti.
2012 yılında AVM cirolarının 2011’e göre yüzde 13 arttığını belirten Belgü, 2010 başında 100 olarak aldıkları AVM ciro endeksinin 2013 başı itibariyle 170 puana yükseldiğinin altını çizdi.
2012’de metre kare başına verimliliğin 513 liraya ulaştığını aktaran Belgü, konuşmasını şöyle sürdürdü:
”2012’de hiper marketlerde yüzde 3’lük bir ciro artışı var. Bu, ayakkabıda yüzde 16, giyimde yüzde 14, teknolojide yüzde 13, yiyecekte ise yüzde 12. 2012 başında 48,5 milyar liralık ciro hedeflemişiz, bu 50 milyar lira olarak gerçekleşmiş. 2013’te ise yüzde 20’lik bir artış öngörüyoruz, yani 60 milyar liralık bir ciro rakamı tahmin ediliyor. 2012’de 1,5 milyar kişi AVM’leri ziyaret etmiş. 2013’te bu rakamın 1,6 milyar kişi olmasını bekliyoruz. 2013’te 25 tane daha AVM açılacak, bu da 1,1 milyon metre karelik kiralanabilir alan demek. Böylece sektörümüz 9,4 milyon metre karelik kiralanabilir alana ulaşacak.”
6-7 martta AVM Yatırımları Konferansı’nın yapılacağı bilgisini de veren Belgü, konferansta ”Farklılaşmanın Anahtarı Rekabet” konusunun işleneceğini söyledi.
Konferansa futbol kulüplerinden yetkililerin de katılacağını aktaran Belgü, rekabeti farklı boyutlarda irdeleyeceklerini kaydetti.
-AVM’lerin otoparklarından alınan ücretler…-
Belgü, toplantıdan sonra basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
AVM’lerin otoparklarından alınan ücretlere yönelik bir soru üzerine, üyelerine bu konuda ne yapacaklarıyla ilgili bir diretme gösteremeyeceklerini belirten Belgü, ”Ama nihayetinde belediye ile yaptığımız görüşmelerde prensip kararına üyelerimizin uyması için bir tavsiye mektubu gönderdik. Sonuç itibariyle bu ticari bir karardır. Her üyemiz bu konuyu istediği şekilde değerlendirebilir ama bizim de tavsiyemiz belediyenin önerisine uymak doğrultasındadır. Ama serbest ekonomide, bizim onlara böyle bir konuda müdahale etmemiz doğru olmaz” ifadelerini kullandı.
Dünyada şu anda parlayan 2 ülke olduğunu belirten Belgü, bu ülkelerin Türkiye ile Brezilya olduğunu söyledi.
Yurt dışındaki herkesin Türkiye’ye yatırım yapma olanaklarına baktığını kaydeden Belgü, Türkiye’nin not artışının da bundan kaynaklandığını dile getirerek, şunları söyledi:
”Dolayısıyla yabancı yatırımcı kendi yaptığı yatırımın ötesinde, mevcut AVM’leri de alma arzusunda. Buna fonları da sayabiliriz. Bizim şirketimiz bir geliştirme şirketi. Geliriz, yer alırız, geliştiririz, sonra satarız. Mesela emeklilik fonları var. Kendilerini rahat hissedecekleri, kesin geliri olan yerleri satın almak istiyorlar. Gözlerini Türkiye’ye çevirmiş durumdalar, Türkiye’ye yatırım yapmalarını bekliyoruz. Ve tekrar söylüyorum, Türkiye gerçekten yurt dışındaki yatırımcılar için yatırım yapılacak ideal noktalardan birisi olmuştur. Eylül’de Uzakdoğu’dan yaklaşık 2 bin tane perakendeci gelecek Türkiye’ye.”
Bu yıl açılacak 25 AVM’nin 7’sinin İstanbul’da hizmete gireceği bilgisini veren Belgü, Perakende Yasası ile ilgili olarak da ”Bununla ilgili bazı çalışmalarımız var ama daha nihayete erdirilmiş bir şey yok. Bakanlıkla yapılan toplantılara dahil olacağız. Ticaret Kanunu ile ilgili bir çok kanuna dahil olduk, görüşlerimizi bildirdik. Biz davet bekleyen bir dernek değiliz, bize ihtiyaç olduğunu hissettiğimiz zaman bakanlığın kapısını biz çalıyoruz. Dolayısıyla AVM’lerle ilgili, Perakende Yasası ile ilgili konuda biz de görüş beyan etmek istediğimizi Bakanlığa bildirdik, öyle tahmin ediyorum ki, çok yakında onların çalışmalarının içine biz de dahil olacağız. Biz de kendileri ile irtibat halindeyiz ama yüzde 100 işin içindeyiz diyemeyeceğim” dedi.
Şehirlerdeki AVM doygunluğuna yönelik bir soruya ise İstanbul’un bazı yerlerinde doygunluk olduğunu, bazı yerlerinde ise halen ihtiyaç olduğunu belirten Belgü, ”İstanbul’da bir yerden bir yere gitmek vakit alıyor. Trafik var. Dolayısıyla hizmeti tüketicinin ayağına götürmeniz lazım” ifadelerini kullandı.
ECE Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Nuri Şapkacı ise son dönemde sektörde satın almalar oluştuğunu belirterek, ”Yabancı yatırımcılar, Türk yatırımcılarla anlaşarak yeni satın almalara gidiyorlar” dedi.
Hukuki alt yapının oturmasıyla yabancı yatırımcıların daha fazla Türkiye’ye girmesini beklediklerini aktaran Şapkacı, iyi olan ve 15 yıldır aynı lokasyonda olan AVM’lerin yenilenmesi ve büyümesiyle ilgili ciddi süreçlerin başlayacağını düşündüklerini ifade etti.
Avrupa’nın doyum noktasına geldiğini anlatan Şapkacı, ”Bu anlamda Türkiye, yabancıların heveslerinin olduğu ve yatırım yapmak istediği bir bölge” şeklinde konuştu.
Kaynak: AA