Van’daki deprem Türkiye’de yapılardaki denetim yetersizliğini ve kullanılan malzemelerin kalitesizliğini bir kez daha gözler önüne serdi. Yapı stoku depreme dayanıklı olmayan Türkiye’de deprem olmadan da binalar yıkılıyor
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) İstanbul Şube Başkanı Cemal Gökçe “Binalarımız depremlerle değil, kendi kendine de yıkılıyor. Bu kültürü değiştirmemiz gerekiyor” uyarısında bulunarak var olan yapı stokumuzun depreme dayanıklı hale getirilmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Gökçe ‘2. Yapı Denetim Sempozyumu’nda yaptığı konuşmada, yeni üretilecek yapıların deprem yönetmelikleri kapsamında denetlenmesinin önemine işaret ederek kullanılan malzemelerin standartının Türkiye’nin en önemli sorunlarından ” biri olduğuna dikkat çekti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı Denetim Daire Başkanlığı, Laboratuvar Belgelendirme ve Denetleme Şube Müdürü Teoman Çelenk, özellikle şantiye denetimlerinin yeterli olmadığını ve daha sık yapılması gerektiğini söyledi. Türkiye’de toplam 271 yapı denetim laboratuvara izin belgesi verildiğini açıklayan Çelenk, İstanbul’da toplam 43 laboratuvar bulunduğunu, Doğu Anadolu’da ise 10 ilde bulunmadığına dikkat çekti.
Van’da meydana gelen depremler ve yıkılan oteller sonrasında bina güvenliğinin yanı sıra bakımı da gündeme geldi. Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, bina yapımında asıl problemi ciddiyetsiz, bilinçsiz imalat ve denetim eksikliği olarak değerlendirerek, 1990 öncesi binaların hiçbirinde beton kalitesi olmadığını vurguladı.
90 öncesinde kalite yok
Türkiye’de yaygın şekilde binaların betonarme olarak inşa edildiğini belirterek “Temelde betonarme binanın taşıyıcılığını sağlayan iki unsur vardır; beton ve demir. Bu ikisinin teknik standartlar dahilinde hesaplanması ve yine standartlar doğrultusunda uygulanması gerekiyor. Bunlar doğru yapılmazsa yalnızca bakımla binayı güçlendirenleyiz. Yıllar geçtikçe betonun dayanıklılığını kaybetmemesi ancak imalat safhasında yapılabilecek bir şey” dedi.
Binalarda zemin suyu drenajının da çok önemli olduğunu vurgulayan Elmas, binanın temel altına giden su-yun doğru drene edilmediğinde zamanla zemini yumuşattığını, çatlaklar meydana geldiğini söyledi. Bir kolona gereğinden fazla yük binerse o binanın yıkılması için depreme gerek olmadığım, kendiliğinden bile yıkılabileceğini ifade etti.
CUMHURİYET