Klima sektöründe faaliyet gösteren ünlü patronlar, Çin’de üretilen klimaları Malezya’da üretilmiş gibi göstererek yurda sokmak ve devleti 300 milyon lira zarara uğratmakla suçlanıyor
Gümrük Müsteşarlığı’nın ‘klima’ sektörünü mercek altına aldığı soruşturma derinleştirilirken, iddialara göre 9 ünlü firma ‘menşei’ hilesiyle daha az vergi ödeyerek devleti 300 milyon lira zarara uğrattı. Şu ana kadar 50 milyon lira vergi cezası kesilen ünlü patronlar bir bir ifadeye gidiyor.
2006 yılında yerli üretimin zarara uğramaması için Çin malı split klima ithalatına yüzde 25 anti-damping vergisi getirildi. Bu tarihten itibaren iddiaya göre bazı firmalar, artan vergilerden dolayı ihracatta ‘hülle’ yoluna gitti. Buna göre Çin’de üretilen klimalar Malezya’ya getirilip, bu ülkede üretilmiş gibi damga vurulduktan sonra yüzde 15 vergi ödenerek yurda sokuldu.
Yerli üreticiler, bazı firmaların ithal ettiği klimalardan dolayı zarara uğradıklarını belirterek şikayetçi olunca Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) 2009’da geriye dönük inceleme başlattı. DTM, Gümrük Müsteşarlığı yetkilileriyle birlikte Malezya ve Çin’de incelemelerde bulundu. İki yıllık çalışma sonrası Türkiye’nin klima ithalatı yapan önde gelen şirketlerinin sahipleri ve yetkilileri hakkında gümrük ve vergi kaçakçılığı iddiasıyla soruşturma başlatıldı.
DTM’nin hazırladığı raporda; ‘Söz konusu ithalatçı firmaların dampinge karşı verginin ihdasını müteakip Çin menşeli önlem konusu eşyayı Malezya menşeli beyan etmek suretiyle önlemi etkisiz bıraktıkları sonucuna ulaşıldığı’ belirtildi. Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne 44 klasör belgeyle ayrıca 2 adet DVD gönderildi.
50 MİLYONLUK VERGİ CEZASI
Rapora göre yapılan incelemede 2007-2008 yıllarında yaklaşık 1.2 milyar TL’lik klima ithalatı gerçekleştiği ve menşei saptırmasıyla gümrük ve vergi kaçakçılığı yapıldığı iddia edildi. Bu yöntemle Türkiye’yi yaklaşık 300 milyon TL zarara uğrattıkları kaydedildi. Söz konusu firmalara 50 milyon TL tutarında ceza kesildi.
POLİS VE SAVCI DEVREDE
İnceleme sırasında 9 şirketin aynı yöntemle klimaları yurda kaçak soktuklarıyla ilgili bir ihbar da İstanbul Emniyeti’ne yapıldı. Emniyet firmaların bulunduğu Üsküdar Başsavcılığı’na konuyu iletti.
Polisin çalışmaları esnasında Gümrük müfettişlerinin hazırladığı 72 sayfalık rapor da şirketlerin adreslerinin bulunduğu savcılıklara gönderildi. Aynı anda Üsküdar’ın yanı sıra gümrüklerin bulunduğu Tuzla, Gebze, Kadıköy; Çorlu, İzmir, Büyükçekmece ve Gemlik savcılıklarında da ‘Vergi Kaçakçılığı’ ve ‘Resmi Belgede Sahtecilik’ suçlamalarıyla firma yetkilileri hakkında soruşturma açıldı. Bazı firma sahipleri hakkında 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı. Şirket patronlarının ve yetkililerinin ifadelerini alma işlemi sürüyor.
SEKTÖRÜN DEVLERİ, ŞÜPHELİ LİSTESİNDE
Şüpheliler arasında Alarko Holding Yönetim Kurulu Başkanı İshak Alaton, Airfel Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Hamut, Baymak A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Murat Akdoğan, Türk Demir Döküm Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürü Bülent Lütfi Kızıltan, Teknosa A.Ş. Genel Müdürü Mehmet Tevfik Nane, Contek A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Serpil Yar, Kervancı Klima yetkilisi Akın Algül, Samaş Elektronik ortağı Mahmut Berk, ve Rubenis Klima yetkilileri yer alıyor.
– 10 YILDIR ŞİRKETE GİTMEDİM:
Mayıs 2011’de poliste ifade veren İshak Alaton’un suçlamayı reddederek ‘Kağıt üzerinde yönetim kurulu başkanıyım. Ancak şirketin işlerini profesyonel müdürlerimiz yürütür. En son 2001 eylülünde şirkete gittim. Olayla ilgili hiçbir bilgim yok. Türkiye’nin güvenilir firmalarından biriyiz. Kesinlikle vergi kaçırma kastımız olamaz’ dedi.
Devrim TOSUNOĞLU/Akşam
