1751 Fransa’da iç mekan tasanmının önemle vurgulanmaya başladığı yıl olarak kayda geçti. Fransa’nın parıltılı kralı Louis XIV, Luxenbourg Sarayı’nı gezdikten sonra burayı Hollanda’nın ünlü ressamı Rubens’in dekore ettiğini öğrendi…
1765-1789 Louis XV dönemidiydi. Kral, kendi ışıltısını dünyada parlatmak adına, mimari yapıtlann inşasına güçlü bir şekilde destek verirken, kendi yaşadığı mekanlanh da ihtişamlı ve lüks görünmesi için önemli bir bütçe ayırdı… Duvar kağıdı, ilk defa Reveillon fabrikasında üretildi. Baldaquin olarak adlandırılan dört direkli yataklar, ipek ve kalın goblen kumaşlarla korunurdu. Daha sonralan ise Baldequinler dekorasyonun sevilen bir teması haline geldi… 1744-1791 yıllannda marangozluk ve döşemecilik zenaaü babadan oğula geçti. Kal, Fransız mobilyasının ve diğer dekoratif ürünlerin yüksek standarhnı korumak amacı ile bir dernek oluşturdu. Bu demeğe dahil olamayan üreticilere ticaret yasağı geldi. Avrupa’da moda haline gelen Paris zevkinin kabul görmesi ve Almanya, Polonya, İsveç ve İngiltere’den gelen Louis XVI tarzı eşya siparişi, Fransız ekonomisi için yeni bir ticaret kapısı oluşturdu. Varak ve marküteri (ağaç kakma) işçiliği Fransız sanatkarların elinde en mükemmele ulaştı çünkü çok sıkı bir şekilde standart kontrolü vardı…
Lüks ve ihtişam Avrupa saraylarına yayılıyor
Louis XVI, Versailles Sarayı’na geri döndü. Sarayın yenilenmesi ile yakından ilgilendi. Sarayının ihtişamı ağızdan ağıza anlatıldı ve Avrupa’nın diğer saraylarında lüks, rafine ve ihtişamlı bir yaşamın oluşmasına i örnek oluşturdu. mk Francois Cuvillier, bavaryadan esinlendiği süslemeleri Fransa’ya taşıyarak Rococo tarzının yaygınlaşmasına ön | ayak oldu. Pillement” I adlı bir iç mimar, Uzak Doğu’dan esinlenerek Chinoiserie’yi, o dönemin kurtizanlanna tanıttı. Bu, lakenin içine kakma sedef ve porselenle üretilen ve Çin manzaralannın, duvarlara, paravanlara ve eşyalara işlendiği, ilginç bir bir tarz olarak kabul gördü. Simetri, her tarafta yaygın olarak kullanılmaya başlandı… Deniz kabuğu önemli bir dekoratif öge olarak kullanılıyordu.
1804 ihtilal sonrası, Fransa 15 yıl içinde monarşiden demokrasiye geçti. Napolyon Fransa’nın yöneticisi oldu. Başlarda mobilya sektörü zorlansa da yeni siparişler farklı bir tarz olan Directoire yönüne kaymaya başladı. Rococo oymalar, sade ve düz çizgilerle yer değiştirdi. Napolyorîun desteği ile oluşan EMPIRE tarzı, güçlü düz formlan, rejimin dekoratif sembolleri olan an, defne çelengi gibi gücün gururunu taşımaktaydı. Napolyon’un Mısır seferlerinden getirdiği, Mısır mabeflerinin karakteristik sembolleri sanatçılara ilham kaynağı oldu. Duvarlarda kullanılan menekşe, yeşil, mavi,kırmızı ve siyah renkler, o günün tarzına uygun bir uygulama oldu. Aynı dönemde İngiltere’de Regency, Almanya’da Bidermeier, Amerika’da Colonial akımlar ortaya çıktı.
Batı Avrupa ve Rusya’da empire tarzı görülüyor
Napolyon İmparatorluğu’nun son dönemlerinde… Baü Avrupa ve Rusya’da Empire tarzı benimsendi. 19’uncu yüzyılın başlangıcında Viyana’da bir şeyler oluşmaya başladı. 1814 Viyana Kongresi sırasında, şehirde bulunan diplomatlar ve prensler, Napolyon sonrası Avrupa’nın kaderini tartışırken, dikkatlerini çeken Viyana tarzı eşyalan saün alıp evlerine göndermeye başladılar… Bidermeier bu şekilde Avrupa’nın farklı şehirlerine ulaştı. Bu düz eşyaların fiyatian hiç de ucuz değildi. Tipik bir Bidermeier sahibi, evini döşemek için bir mimara ihtiyaç duymamaktaydı…
Bu yeni bir gelişmeydi. Ve yeni bir tarzın başlangıcını işaretledi. Bidermeier masa, sekreter ve kanapeler, açık ve koyu renkli kontraslan ve Empire tarzından gelen motifleri ile bugün bile bu tarzı sevenlerin beğenisini kazandı.
Vatan/Vicki Hünal
