PREFABRİK SİSTEMLER
-Hafif
-Hızlı uygulanabilen
-Ekonomik
-Endüstrileşmiş yapım tekniklerine sahip
-Yangına dayanıklı
-Isı ve ses yalıtımı sağlayan çağımızın yapı sistemleri…
-Prefabrik sistemlerin en çok sanayi yapılarında uygulama alanı bulmasının sebebi yukarıda sayılan özellikleri sebebiyledir. Sanayi tesislerine yapılan yatırımlardan hızlı geri dönüş alınmak istenir ve bu yüzden bu yapılarda ekonomik çözümler aranır. Prefabrik sistemler sanayi yapılarının inşasında çok sık tercih edilen yapı sistemleridir.
Prefabrik Sistem Konuları
-Prekast Sistemler
-Panel Sistemler
-Taşıyıcı Panel Sistemler
-Taşıyıcı Olmayan Paneller
-Özel İşlevleri Olan Paneller
-Cephe Kaplamaları
-İç Düşey Duvarlar
-Hücre Sistemler (Konteynır)
PREKAST SİSTEMLER
Açıklığın büyük olduğu yapılarda uzay kafes, çelik makas gibi çelik yapı elemanlarının kullanılması gerekmektedir. Fakat İşlevsel olarak büyük açıklıklara ihtiyaç duymayan sanayi tesislerinde ekonomik olduğu için prekast sistemler tercih edilmektedir. Günümüzde sanayi yapılarının çoğu prekast yapım sistemleri ile inşa edilmektedir. Prekast yapım sistemleri; yatırımlarında ekonomi arayan işletmeler için bir çok avantaj sağlamaktadır.
Betonarme olarak imal edilen prekast kolon, kirişler, döşemeler, vb tesis kuruluş yerine nakledilir ve montajı gerçekleştirilir. Yapı strüktürü çok hızlı bir şekilde oluşturulabilmektedir. Bu sistemler hazır olarak üretildikleri yerden getirilir ve önceden hazırlanmış olan soketler (temeller) üzerine yerleştirilir. Prekast elemanlar arasındaki bağlantı detayları belli bir standartta olduğu için montaj işçiliği de kolaylaşmaktadır. Vinçler prekast elemanları kaldırırlar ve montaj dakikalar içinde gerçekleşir. Mimari projesinde işlevsel olarak uygun olduğu takdirde sanayi yapıları için prekast yapı sistemleri çok sık tercih edilmektedir.
Hızlı ve ekonomik olan prekast yapı sistemlerinin özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
*Endüstrileşmiş üretim teknikleri sayesinde sadece prekast yapı elemanları üreten işletmeler prekast sistemleri uygun fiyatlar ile projesine göre hazırlayabilmektedir.
*Seri üretim gerçekleştiren bu atölyeler gerekli yapı elemanlarını yerinde imalata göre çok daha hızlı üretmekte ve teslim etmektedirler.
*Yapılmakta olan tesisin kuruluş yerinde imalat için şantiye yerleşimi yoğun ve uzun süreli olmaz. Sadece prekast sistemlerin yerleşeceği temeller ve altyapı için şantiye kuruluşu gerekebilir.
*Şantiye kuruluşu ve yerinde imalat için sınırlı alanı bulunan tesislerde prekast sistemler tercih sebebidir.
*Yerinde imalatı zor olan yapısal formlar ve şekiller Prekast yapı sistemleri üretim atölyelerinde çok daha kolay ve ekonomik olarak yapılabilir.
*İşlevsel olarak projesinde belirtilmiş yapı içi tesisat montajının hızlı ve kolay gerçekleşmesi için prekast yapı elemanlarına montaj elemanları, kanallar, vb eklenebilir.
Resimde ABD’de yapılmış olan bir tesisin cephe çözümü gözükmektedir. Yapı çelik konstüksiyondur. Fakat Cephe kabuğu betonarme prekast yapı elemanları ile oluşturulmuştur. Görsel etki yaratması için belli bir yapısal form tercih edilmiştir. En önemli nokta yapının temelleri ve alt yapısı inşa edilirken yapı kabuğu da projesine uygun atölyede imal edilmesi ve montajı kısa sürede gerçekleştirilerek yapının inşa süresi kısaltılmasıdır. Günümüzde tevsi (büyüme) çalışmaları sebebiyle üretimin aksamaması ya da yeni bir yatırımın hemen geri dönüşüm sağlaması için zamanın etkin kullanımı gerekmektedir.
PANEL SİSTEMLER
Yapıyı oluşturan asal sistem elemanlarının, düşey duvarlar ve yatay döşemeler olduğu yapım sistemleridirler. Panel sistemler, günümüzde, çağdaş yapı sitemleri içinde oldukça yaygın uygulama alanı bulmuş durumdadırlar. Sanayi yapılarının geniş açıklıklı üretim mekanlarının, giydirme dış cephe, iç bölücü düşey duvarları ve yatay döşemelerinde çoğunlukla panel sistemler kullanılmaktadır. Herhangi bir elemanın panel olarak isimlendirilebilmesi için o elemanın eni ve boyunun üçüncü boyut olan kalınlığına oranın büyük olması gerekmektedir. Bu nedenle paneller yüzeysel elemanlardır ve büyük yüzeyleri kapatabilmektedirler.
Panel sistemlerde yapıyı oluşturan asal elemanlar (sistem elemanları), düşey paneller (duvarlar) ve yatay paneller (döşemeler)’dir.
Panel sistemleri oluşturan sistem elemanları (paneller) yapıda, farklı işlevleri karşılamaya yönelik olarak, farklı büyüklük ve ağırlıkta, farklı malzemelerden ve yine farklı konstrüktif (bünyesel) özelliklerde imal edilebilmektedirler. Genellikle panel sistemlerin sınıflandırılmalarında da esas alınan bu özellikler aşağıda tanıtılmaktadır.
Paneller yapıda karşılaşmaya yönelik oldukları işlevler açısından üç ana grupta toplanmaktadırlar :
Panellerde Büyüklük :
Paneller büyüklükleri açısından küçük paneller ve büyük paneller olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadırlar. Küçük paneller, fonksiyonel eleman niteliğinde olmayan bir hacmin bir yüzeyinin kapatılması için bir kaçının bir arada kullanılması gereken panellerdir. Kendi içlerinde bloklar, dar paneller ve orta genişlikteki paneller olmak üzere üç grupta toplanmaktadırlar. Bloklar; bir boyutları kalınlıklarından az farkla büyük yada eşit olan göreli olarak küçük yüzeyli yapı elemanlarıdır. Düşey veya yatay konumda kullanılabilmektedirler. Dar paneller; genişlikleri 40-50 cm arasında değişen, yükseklikleri kat yüksekliğine eşit ya da altında olan panellerdir. Orta genişlikteki paneller; yine yükseklikleri kat yüksekliği dolayında genişlikleri ise dar panellerden fazla olmakla birlikte mekan boyutunun altında kalan panellerdir.
Büyük paneller; genişlikleri mekan boyutuna eşit veya daha fazla, yükseklikleri ise yine kat yüksekliğine eşit veya daha fazla olan büyük yüzeyli yapı elemanlarıdır.Yatay konumda kullanılan bloklarda diğer panel türleri arasındaki en belirgin fark; montaj sırasında geçici bağlantı yapılması konusunda ortaya çıkmaktadır. Yatay konumda kullanılan bloklar ile yapımda geçici bağlantıya gerek duyulmamaktadır. Oysaki diğer panel türleri kendi kendilerine dengeli olarak ayakta duramayacaklarından geçici bağlantı zorunlu olmaktadır.
Panellerde Ağırlık :
Panellerin ağırlıkları büyüklüklerinin yanı sıra imalatlarında kullanılan malzemelere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Paneller ağırlıkları açısından; hafif paneller, orta ağırlıkta paneller, ağır paneller olmak üzere üç grupta toplanabilmektedirler.
Hafif paneller; ağırlıkları 30 kg’ı aşmayan ve tek bir kişi tarafından kaldırılabileceği kabul edilen panellerdir. Orta ağırlıkta paneller; ağırlıkları 500 kg’ı aşmayan ve basit mekanik araçlar ile kaldırılabileceği kabul edilen panellerdir. Ağır paneller ise; ağırlıkları 500 kg’ın üstünde olan ve ancak vinç ile kaldırılabilen panellerdir.
Panel Sistemlerde Taşıyıcılık Esasları :
Yukarıdaki çeşitli özellikleri belirten paneller ile oluşturulan panel sistemlerde taşıyıcılık, yüklerin geniş yüzeyli elemanlar olan paneller aracılığıyla zemine aktarılması esasına dayanmaktadır.
Panel sistemlerde taşıyıcı duvar panellerin yapı içinde düzenlenmesinde üç yaklaşım uygulanmaktadır.
Taşıyıcı duvar panellerinin yapının uzun boyutu boyunca düzenlenmesi
Taşıyıcı duvar panellerinin yapının dar boyutu boyunca düzenlenmesi
Taşıyıcı duvar panellerinin yapının her iki boyutu boyunca düzenlenmesi
——————————————————————————–
Panel Sistemlerde Birleşim Noktaları :
Panel sistemlerde birleşim noktalarının düzenlenmesi en önemli konulardan biridir. Bir yandan farklı elemanların bir bütün olarak çalışmasının sağlanması, diğer yandan da birleşim noktalarında ortaya çıkabilecek yalıtım sorunları, gerek tasarım gerekse gerçekleştirme aşamasında aşağıdaki konulara dikkat edilmesini zorunlu kılmaktadır :
*Yapının yatay ve düşey kuvvetlere karşı stabilitesinin sağlanabilmesi için birleşimin rijitliğinin sağlanması,
*Panel akslarının bir noktada kesişecek biçimde düzenlenmesi,
*Birleşim noktalarının hava ve su geçirimsizliğinin sağlanması,
*Isı köprüsü oluşumuna engel olması.
Panellerin birleşimde esas olarak açık ve kapalı olmak üzere iki birleşim tipi uygulanmaktadır. Kapalı birleşim; panellerin birleşim noktalarında oluşan derzlerin, bir dolgu malzemesi ile tamamen kapatılması esasına dayanmaktadır. Soğuğa karşı etkin görülmekle birlikte, panelin iç yüzeyinde oluşabilecek nem, dış yüzeye aktarılamamaktadır. Beton panellerin birleşiminde dolgu malzemesi olarak harç kullanılmakta, dışarıda kalan uç genellikle mastik türü bir malzeme ile kapatılmaktadır. Ahşap panellerde temel prensip aynıdır. Derz genellikle yapıştırıcılık özelliği olan bir malzeme ile kapatılmaktadır.
Açık birleşimde temel prensip, dıştan gelen rüzgarın balona benzetilebilecek ve basıncı azaltan bir boşluğa alınması ile iç kısma geçmesinin önlenmesidir. Bu boşluğa alçak basınç odası denilmektedir. Uygulamalar, bu tür birleşim ile yağmur suyunun da iç kısmına geçemediğini ortaya koymaktadır. Bu tür birleşimde derz doldurulmadığından bağlantı metal aksam aracılığı ile yapılmaktadır. Önemi olan nokta, bu metalin panellerin alt yüzeyine yerleştirilmesi ile basınç boşluğunda süzülen suyun uzaklaştırılmasıdır.
Kapalı birleşimler şantiyede bir dolgu betonunun dökümünü ya da yapıştırıcı bir malzeme kullanımı gerektirdiğinden ıslak birleşim olarak da adlandırılmaktadırlar. Açık birleşimler ise benzer nedenle kuru birleşim olarak adlandırılmaktadırlar.
TAŞIYICI PANEL SİSTEMLER
Taşıyıcı Paneller
Yüklerin yüzeyleri boyunca yayılarak diğer taşıyıcı sistem elamanlarına ve zemine aktarılması esasına bağlı olarak tasarlanan panellerdir. Taşıyıcı paneller; taşıyıcı duvar panelleri ve döşeme panelleri olmak üzere iki grupta toplanmaktadırlar. Yapı bu elemanların birbirine montajı ile inşa edilmiş olur.
Taşıyıcı duvar panelleri de yüzeylerinde yer alabilecek (kapı ve pencere gibi) boşluklar açısından iki grupta toplanmaktadırlar :
· Dolu taşıyıcı duvar panelleri,
· Boşluk taşıyıcı duvar panelleri.
Doluluk ve boşluk açısından incelendiklerinde boşluklu taşıyıcı duvar panellerinin tasarımı, yüklerin boşluklara bağlı olarak iletilmesi söz konusu olduğundan göreli önem taşımaktadır.
Döşeme panelleri yükleri düşey taşıyıcı elemanlara aktarma ilkeleri açısından iki gruba ayrılmaktadır :
Yükleri bir doğrultuda ileten döşeme panelleri,
Yükleri iki doğrultuda ileten döşeme panelleri.
Döşeme panelleri destek sistemleri açısından ise dört grupta toplanmaktadırlar
Karşıt iki boyut boyunca destekleme (a),
Karşıt iki boyuttan birinin uzunluğu boyunca, diğerinin köşe noktalarından desteklenmesi (b),
Köşe noktalarından destekleme ( c ),
Dört boyut boyunca destekleme (d).
Düşey taşıyıcı elemanların panellerden oluştuğu göz önüne alındığında, panel sistemlerde kullanılması olası döşeme tiplerinin (a) ve (d) olduğu görülebilmektedir.
TAŞIYICI OLMAYAN PANELLER
Yalnızca bölücülük işlevini üstlenen bu paneller dış cephede ve iç kısımda kullanılabilmektedirler. Bunlar taşıyıcı paneller gibi dolu veya boşluklu yüzeyli olabilirler. Bu kapsamda yer alan boşluklu panellerin her ne kadar taşıyıcılık işlevleri olmasa da; kaldırma ve montaj sırasında ulaşacak gerilmelerin göz önüne alınmasıyla tasarlanmaları gerekmektedir. Taşıyıcı strüktüre montaj ile binanın dış ve iç kabuğunu oluşturan paneller farklı malzemeler ile üretilebilir. Resimde çelik strüktürü olan bir tesiste dış ve iç kısımlarında betonarme panellerin kullanıldığı gözükmektedir. Günümüzde betonarme paneller dışında köpük dolgulu saç panellerin daha sık kullanıldığı gözlenmektedir.
Farklı nitelikteki malzemeler ile oluşturulabilecek panellerde doğru seçim için belli kriterler vardır. Günümüzde poliüretan köpük dolgulu saç panellerin kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Bu paneller hafif olmaları, nakliye kolaylığı, montaj esnasında vinç olmadan kolayca kaldırılabilmeleri sebebi ile betonarme panellerden daha çok kullanılmaktadır.
Resimde çelik konstrüksüyon ile betonarme panellerin birleşimi gözükmektedir. Dış yüzeyi betonarme panel olarak inşa edilen yapı dış etkilere karşı dayanıklı hale gelmektedir. Özellikle araç trafiğinin yoğun olduğu bir tesiste darbe etkisine karşı dış cephenin betonarme panel olarak tercih edilmesi gerekebilir. Bazı yapılarda darbelere karşı belli bir yüksekliğe kadar betonarme daha sonra da daha hafif paneller kullanılmıştır. Hafif poliüretan köpük dolgulu saç panellerin için cephe kaplamaları bölümüne bakınız.
ÖZEL İŞLEVLİ PANEL SİSTEMLER
Özel İşlevli Paneller :
Panel yüzeylerinde boruların görülmesini önlemek amacıyla geliştirilen temiz su, pis su, ısıtma, havalandırma ve elektrik tesisatını içeren panellerdirler. Özel işlevli paneller, yapıda çoğunlukla düşey konumda (duvar) kullanılmakla birlikte, ısıtma-havanlandırma panelleri yatay konumda (döşeme) da kullanılabilmektedirler.
Paneller çeşitli malzemelerden yapılabilmektedirler. Kullanım amacına göre seçilen bu malzemeler; betonarme, çelik, alüminyum, ahşap, pişmiş toprak (seramik) ve plastik olabileceği gibi farklı konstrüktif özelliklerin sağlanmasına yönelik olarak bu malzemelerin çeşitli kombinasyonları da olabilmektedir.
Paneller konstrüktif özellikleri açısından;
Tek parçalı (monolitik),
Çok parçalı (kompozit) olmak üzere iki grupta toplanmaktadırlar.
Tek parçalı (monolitik) paneller, imalatlarında tek bir malzeme kullanılan panellerdir. Dolu gövdeli, boşluklu ve omurgalı olmak üzere üç grupta incelenebilmektedirler
Çok parçalı (kompozit) paneller imalatlarında birden fazla malzeme kullanılan panellerdir. Dolu gövdeli, boşluklu gövdeli, omurgalı ve çerçeve iskeletler olmak üzere dört grupta incelenebilmektedirler. Malzemelerin birbirleri üzerinde tabaka oluşturacak biçimde düzenlenmesi esasına dayanan dolu gövdeli paneller, sandviç paneller olarak da adlandırılmaktadırlar.
Çerçeve iskelet panellerin en önemli özelliği, panelin imalatında kullanılan malzemelerden birinin çerçeve oluşturulmasında zayıf ve hafif özellikte olan ikinci malzemenin dolgu amacıyla kullanılmasıdır.
Kompozit paneller bazen de aynı veya farklı malzemeden imal edilen iki ünitenin bir araya getirilmesi ile de oluşturulabilmektedirler.
CEPHE KAPLAMALARI
Büyük açıklıklı sanayi yapılarında dış cephe oluşumu, iç üretim mekanını dış mekandan ayıran, iç çalışma ortamında, çalışanlar ve üretim sistemi için gerekli konfor koşullarını sağlamak üzere, yapı bünyesini ısı, su, nem, termal gerilmeler ve radyasyon gibi dış ortam koşullarının zararlı etkilerinden koruyan, düşey yapı öğesidir. Büyük açıklıklı sanayi yapılarında dış duvarlar çeşitli açılardan önem kazanmaktadır. Dış cepheye etki eden etmenler aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir.
Dış Cephe Oluşumunu Etkileyen Faktörler
1.Isı ile ilgili etmenler
*Güneş ısısı
*Yapı içi kimyasal ve fiziksel olaylardan oluşan ısı
*Isı değişimleri
*Düşük sıcaklık
*Don ve buzlanma
2.Yükler (öz ağırlık, deprem, rüzgar ve olası çarpmalar)
3.Su, nem ve diğer sıvılar ile ilgili etmenler
*Yağış rejimi
*Su basınsı
*Su baskını ve sel
*Kirli su (atık su)
*Sızıntı sular
*Hava nemi ve ortam nemi
*Sanayide kullanılan kimyasal sıvılar
4.Işık ile ilgili etmenler
*Doğal ışık
*Yapay ışık
*Işık rengi ve parlaklık
*Kızıl ötesi ışınlar
*Ultraviyole
*Radyoaktif ışınlar
5.Maliyet ile ilgili etmenler
*Gereç ve bileşen maliyeti
*İşçilik maliyeti
*Nakliye ve depolama
*Montajda araç ve işçilik maliyeti
*Enerji sarfiyatı
*Gelecekte olası büyümeye imkan verebilmesi, demonte edilip tekrar monte edilebilmesi
Sanayi yapılarında, dış cephe oluşumları yukarıda sözü edilen etmenler karşısında kendilerinden beklenen işleri yerine getirememeleri durumunda;
*Yapı bünyesi kısa sürede bozularak çeşitli hasarlar çıkabilmekte,
*Yapı içinde çalışanların sağlık düzenleri ve üretim sistemini oluşturan makine, araç, ekipman, elektronik ve otomasyon sistemleri bozulabilmekte,
*Oluşacak hasarlardan enerji kayıpları oluşabilmekte,
*Oluşacak hasarların onarımı için büyük ölçüde işçilik ve malzeme gideri oluşabilmekte,
*Oluşacak hasarların onarımı sırasında gerekli sürelerde üretim aksayabilmekte hatta durabilmektedir.
Bu olumsuz durumlarla karşılaşılmaması için dış cephenin işlevlerinin çok iyi saptanarak, panel katmanlarının en doğru kompozisyonu oluşturmaları gerekmektedir. Cephe panelleri içinde yer alan malzemelerin yapı fiziği kuralları içinde doğru seçilmeleri ve uygulanmaları ile sağlanan konfor ve ekonominin süreklilik kazandığı gözlenebilmektedir.
Dış cephe öğeleri kendi yükleri ve ağırlıkları dışında, rüzgar ve deprem yükleri gibi yatay yükleri, tespit edildikleri taşıyıcı sistem bileşenlerine aktarmaktadırlar. Toplam yapı ağırlığını ve deprem yükünü azaltması açısından, büyük açıklıklı sanayi yapılarında çok geniş alanları kaplayan cephe sisteminin, olabildiğince hafif olmaları gerekmektedir.
Büyük açıklıklı sanayi yapılarında, dış duvarların geniş alanları kaplamalarından dolayı, cephe sisteminin olabildiğince hafif olmaları gerekmektedir. Bu yapılarda son yıllarda ülkemizde de çok sık kullanılan, metal sandviç cephelerin, panel yapım sistemi ile uygulanmaları tercih edilmektedir.
Metal cepheler, kesit biçimine göre üç katmanlı panellerdir. Katmanlar; dış kabuk, ısı yalıtımı ve iç kabuktur. Gereç türüne göre çelik levha, alüminyum levha ve ya plastik bileşimlerden yapılabilmektedir.
Örnek olarak bir firmanın ürettiği yangına dayanımlı cephe kaplama paneli, iki yüzeyi 0.6 mm. kalınlığında galvaniz kaplanmış çelik levhalar arasına, kolay tutuşmayan yoğunlaştırılmış taş yünü konarak ve bu üç katmanın özel kimyasallar ile yapıştırılması ile oluşturulmuştur. Panelin dış ve iç yüzeyi plastik bir film tabakası kaplanarak korunumlu hale getirilmiştir. Çelik levhalara farklı düşey ve yatay formlar da verilebilmektedir.Metal cephe panellerin yüzeylerinin düzgün olması, kir tutmamaları, geniş renk özellikleri, kolay temizlenmeleri ve montajlarının kolay ve hızlı gerçekleşmesi de önemli yapısal avantajlarıdır.
İÇ DÜŞEY DUVARLAR
Büyük açıklıklı sanayi yapılarının iç düşey bölücü duvarları, üretim sistemi işlevlerine bağlı olarak yapı içinde bazı düşey bölmelerin oluşturulması amacıyla, dış cephe sistemleri mantığı çerçevesinde uygulanmaktadır. Bu duvarların oluşturulmasında da, yoğun olarak metal sandviç panel kullanılmaktadır. Bazı durumlarda geleneksel yöntemler ile tuğla, briket veya gaz beton örülerek de duvarlar oluşturulabilmektedir.
İç düşey bölücü duvarların sahip olmaları gereken yapısal özellikler şunlardır :
*Yangın karşısında yüksek derecede direnimli olmaları, yüzeylerinde yangın geçişini kolaylaştıran açıklıkların olmaması, çatı ve asma tavan boşluklarında yürütülmeleri (devam etmeleri), gereken kesimlerde yangın durduruculara yer verilmesi, panellerin taşıyıcı sisteme iyi tespit edilmesi ve tespit parçalarının ısı etkisiyle bükülmesini önleyecek yangın durdurucuların kullanılması gerekmektedir.
*Yapı içindeki ofis, dinlenme ve depo mekanlarını oluşturacak duvarların özellikle ses ve ısı izolasyonlarının optimum konfor koşullarını sağlamaları gerekmektedir.
*Yapı içi üretim sisteminin üretebileceği titreşim, ısı, kimyasal gaz ve sıvılara karşı direnimli olmaları gerekmektedir.
*Yatay deprem yükü ve olası darbelere karşı direnimli olmaları gerekmektedir.
*Hızlı yapılabilmeleri, gelecekteki olası büyüme durumunda kolay demonte ve yeniden zaiyatsız monte edilebilmeleri gerekmektedir.
*Bakım ve onarım kolaylığı sağlayabilen ve temizlenebilmesi kolay olan ürünler olmaları gerekmektedir.
HÜCRE SİSTEMLER (Konteynır)
Hücre sistemler, bina yapımının endüstrileşmesinde ileri bir gelişme düzeyini gösteren, diğer bir değişle endüstrileşme düzeyi yüksek olan sistemlerdir. Hücreler, duvar panelleri ile döşeme ünitelerinin birleştirilerek bir birim oluşturulması ile üretilmiş, bitmiş, hazır yapı üniteleridirler. Hafif panel sistemlerin ardından ortaya çıkan bu sistemlere, ürünün yani binanın fabrika üretimine dayanan ileri bir bitmişlikle elde edilmesi amacıyla yönelme olmaktadır.
Binanın yapımında endüstrileşmiş sistemlerin gelişim evreleri incelendiğinde yük taşıyan duvar panelleri, çerçeve strüktürlerle cephe elemanlarının kombinezonu olarak kabul edilebilir. Benzer şekilde taşıyıcı döşeme panelleri de kiriş ve normal döşeme plağının kombinezonundan oluşmaktadır. Bir sonraki mantıksal gelişme ise, duvar panelleri ile döşeme ünitelerin birleştirilmesinden oluşan üç boyutlu mekansal birimlerdir. Bu gelişim prefabrikasyon kavramında bir değişikliği de beraberinde getirmektedir. Daha önceleri, bina yapımında prefabrike bileşenler genellikle yarı-bitmiş ürün özelliğindeydi. Hücrenin ortaya çıkışı ile fabrikada tamamen bitmiş bir ürün imali mümkün olmaktadır. Bunun örnekleri olarak karavanlar, konteynırlar, ABD’deki mobil evlerdir.
Hücre birimleri işlevsel açıdan iki grupta toplanmaktadır.
1- Yaşama mekanı hücreleri,
2- Tesisat hücreleri.
Tesisat hücreleri, tüm sıhhi tesisat gerekçelerini kapsamına alır. Diğer bir değişle, fabrika da gerekli kaplamaları da bitmiş olarak kullanmaya hazır üretilir. Şantiyede ise bunların yalnız bağlantılarını yapmak işlemi yapılır. Resimde iç tesisat mekaniği fabrikada tamamlanmış bir ünitenin nakliyesi gözükmektedir. Bu sistem diğer sistemler ile bağlantısı kurularak hızla üretime dahil edilmektedir.
