Doğal bir olay olarak kabul edilmesi gereken deprem gerçeği, Türkiye gibi bir deprem ülkesinde yaşayan herkesi, büyük bir felakete karşı her zaman teyakkuz halinde olmaya yöneltiyor. Evde, okulda, işyerinde kısaca ne zaman olacağı bilinmeyen bir deprem tehdidine yakalanılabilecek her mekânda bireylerin zararı en aza indirmek üzere yapabileceği pek çok hazırlık bulunuyor. İşte özetle bu hazırlıklardan bazıları…
Deprem sırasında
• Bir deprem meydana geldiğinde eğer bina içindeyseniz sallanma ve ani bir gürültü duyarsınız. Sonradan, hızlı, şiddetli art arda çalkantılı sarsıntılar meydana gelir. Bu, çok korkutucu olacaktır. Bu sarsıntılar birkaç saniye veya birkaç dakika sürebilir. Deprem ağzını açıp sizi yutmayacaktır; fakat kırılan bir cam, düşen nesneler, çevreye yuvarlanan ya da fırlayan ağır şeyler sizi hayati tehlikeler yaratacak biçimde yaralayabilir. Deprem sonrası şoklara kendinizi hazır tutun.
• Deprem başladığında kendinizi korumaya alın ve sarsıntı durana kadar orada kalın. Zeminin şiddetle hareket etmesi olasılığına hazır olun. Kendinizi sağlam bir nesnenin korumasına alın. Bunu yapamıyorsanız, yere çökün, başınızı ve yüzünüzü koruyacak biçimde kapanın. İlk sarsıntıyı izleyecek diğer sarsıntılara da hazır olun
• Bina içindeyseniz orada kalın; dışarıya koşmayın. Sağlam bir masa, mobilya vb. eşya altında ya da yanında kendinizi korumaya alın ve ona tutunun.
• Koridordaysanız duvarın dibine sinin. Eşikte durmayın. Başınızı ve yüzünüzü koruyun. Pencereler, cam bölmeler, aynalar, ocaklar, kitaplıklar, yüksek mobilyalar ve gevşek yapı elemanlarından uzak durun.
• Oteldeyseniz, odanızda sığınabileceğiniz en güvenli noktayı belirleyin. Katta bulunan acil çıkış noktalarını öğrenin. Ayakkabılarınızı yatak altında, elbiselerinizi yakınınızda tutun.
• Asansör kullanmayın. Asansördeyseniz seri biçimde asansörü terk edin.
• Açık havadaysanız pencerelerden, binalardan, elektrik tellerinden ve direklerden uzak, güvenli bir noktaya doğru gitmeye çalışın.
• Araçtaysanız, güvenli bir yere yanaşın. Yolu kapatmayın. Köprü, alt ve üstgeçitlerden ve binalardan olabildiğince uzağa park edin.
• Kalabalık bir topluluktaysanız ezilmeyeceğiniz bir noktaya sığının. Yüksek yapıların bulunduğu yaya yolları özellikle tehlikelidir.
• Eğer içerdeyseniz, devrilen kolonlar vb. çarpacağı için dışarıya koşmayın.
• Alışveriş merkezlerinde, en yakın mağazaya sığının.
• Okuldaysanız; bir sıra ya da masa altına sığının ve ona sıkıca tutunun. Yüzünüzü pencereden uzak tutun.
Enkaz altında değilseniz
• Elektrik, su ve havagazını kontrol etmek için bir cep feneri kullanın. Hasar yoksa hiçbirini kapatmayın. Sızan havagazı koku verecektir. Gaz kaçağı ve yanıcı sızıntısı olmadığından emin olana dek kibrit ateşlemeyin, ışıkları yakmayın.
• Mevsim kış ise veya depremden kalma yıkıntılar, özellikle cam kırıkları varsa, sağlam, dayanıklı ayakkabı, eldiven ve giyecekler giyin.
• Lağım borularının kırıldığından şüphe ediyorsanız sifonu kullanmayın.
• Davetsiz misafirlere karşı evinizi güvenlikte tutun.
• Halen çalışır durumdaysa, pilli radyonuzu açın ve acil durum talimatlarını dinleyin.
• Yıkılmış elektrik hatlarından en az 10 metre uzak durun,
Enkaz altında kalırsanız
• İlerleyen saatlerde dışarıya ses vermek için, bir metale vurulacak bıçak sapı, sert bir yüzeye vurabileceğiniz diğer sert bir cismin olup olmadığını kontrol edin
• Kurtarma ekiplerinin olay yerine ulaştıklarında bakacakları ilk yer, enkaz üzerinde kabarmış bölgelerdir. Bu bölgeler, yaşam üçgenlerinin olduğu noktalardır. Böyle bir pozisyona sahipseniz, ilk ulaşılacak kurtarma bölgesindesinizdir.
