Herkesin mümkün olan en merkezi yerde ev istediği İstanbul’da ev satın alma ya da kiralama kararlarını farklı etkenler belirliyor.
Her gün 2 milyon 250 bin aracın yola çıktığı ve günde ortalama 47 dakika, yılda 178 saatin trafikte boşa harcandığı İstanbul’da herkesin derdi bir an önce istediği yere gidebilmek. Bu nedenle, işinden evine yürüyerek giden şanslı azınlığın arasında olmayanlar ev alırken, toplu taşımaya ve ana arterlere ulaşım kolaylığına öncelik veriyor. Su, elektrik, kanalizasyon gibi altayapı hizmetleri ile hastane, okul, emniyet gibi kamu hizmetlerine yakınlık, deprem yönetmeliğine uygunluk, yalıtım ve güneş görmesi de ev sahibi olmanın diğer belirleyicileri.
EV ALMA KARARINI KADIN VERİYOR
TURYAP İcra Kurulu Üyesi Gürsoy, tüm bu faktörler gözönüne alındığında ev alma kararını çoğunlukla kadının verdiğini ifade ediyor. Gürsoy’a göre çalışan kadın kendi ve eşinin iş yerlerine yakın lokasyonları tercih ederken, ev kadını ise evde mutfağın ya da odaların büyüklüğü gibi evin iç özelliklerine daha çok önem veriyor. İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, farklı bir bakış açısı getirerek insanların ev alma kararında bölgenin sosyal ve ekonomik yapısının da önemli olduğunu söylüyor. Aşa, kişilerin kendi sosyal yaşam tarzına uymayan, çatışma yaşanacak bölgeleri tercih etmediğini ifade ediyor. Aşa, “Bu çatışmalar etnik, dini, aynı bölgeden gelen hemşehricilik veya aşırı serbestçilik gibi faktörler olarak ortaya çıkabiliyor” diyor.
KİRACININ BÜTÇESİ DAR ZAMANI AZ
Cebinde parası olmayıp her ay ev sahibinin kendisini ya da banka hesabını ziyaret etmek zorunda kalan kiracılar da evlerini tutarken, satın alanlarla benzer hassasiyetlere sahip oluyor. Hem kiralamada hem de satın almada genellikle kimse alışık olduğundan daha küçük bir eve geçmek istenmezken evin temizliği, iç ve dış konforu, konumu kısa sürede satılmasını ve kiralanmasını sağlıyor. Bu iki grubu birbirinden ayıran en belirgin farklılık ise zaman ve bütçedeki esneklik. Gürsoy bu durumu şöyle açıklıyor: “Satın almak isteyenler ev gezmek ve alternatifler için uzun zaman ayırıyor. Kiralamada bütçeye göre ev bulunduğunda alternatiflere bakılmadan hızlıca tutuluyor. Genelde ‘Acil ev bulmalıyım’ diye geliyorlar, bütçelerini aşmıyorlar. Satın almada beğeni arttıkça bütçede esneklik gösterebiliyorlar.”
ÜÇ BÜYÜK İLÇE İÇİN AYLIK 5 BİN LİRA GELİR ŞART
Peki lokasyon engelinin büyük oranda ortadan kalktığı, İstanbul’un en kıymetli üç ilçesi Beyoğlu, Beşiktaş ve Kadıköy’de yaşama hayalini kuran bir kiracının “aşamam” dediği bütçesi ne kadar olmalı? Yatağını mutfağıyla paylaşmak istemeyen veya “hısım akraba, eş dost gelir yatacak yer olsun” diyerek bu bölgelerde 2 oda 1 salon bir eve bakan kişinin, tek başına yaşamayı tercih etmesi durumunda aylık gelirinin en az 4 bin 500 ila 5 bin lira olması gerekiyor. İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Aşa’ya göre bu üç ilçede ortalama 80-90 metrekare büyüklüğünde bir evin fiyatı 2 bin lira ile 2 bin 500 lira arasında değişiyor. Burada dairenin bulunduğu kat, ısınma şekli, binanın fiziksel özellikleri, bulunduğu sokak veya cadde gibi hususlar da fiyatları etkiliyor.
