Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 5 gün sürecek ve sırasıyla Fildişi Sahili, Gana, Nijerya ve Gine’yi kapsayan Afrika turunu izleyeceğiz. 150’ye yakın iş adamı da özel uçakla Erdoğan’a Batı Afrika seferinde eşlik ediyor
Afrika zamanı… Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afrika ülkeleri ile işbirliğinin artırılması kapsamında dört ülkeyi kapsayan Afrika turuna dün başladı. Fildişi Sahili, Gana, Nijerya ve Gine gezisinde gündem ikili ilişkileri geliştirmek ve ticareti artırmak olsa da Suriye başta olmak üzere bölgesel konular da masaya yatırılacak. Gidilen ülkelerde DEİK’in ev sahipliğinde iş forumları düzenlenecek. İşadamları Afrika’daki yatırım ortamını ve potansiyeli yerinde görecek.
Fildişi Sahili ve Gine’ye yapılacak ziyaret bu ülkelere cumhurbaşkanı düzeyinde Türkiye’den gerçekleştirilen ilk ziyaret olma niteliği de taşıyor.
Dün işadamlarıyla birlikte gezinin ilk durağı olan Fildişi Sahili’nin başkenti Abidjan’a 7 saat 35 dakika süren bir yolculukla geldik.
Bekleyen fırsatlar
Fildişi Sahili’nin ekonomisi tarıma dayalı. Petrol, doğalgaz rezervleri ve madenler açısından zengin. 2015’te büyümesi yüzde 10 dolayında. 189 ülke arasında en kolay şirket kurulan 44. ülke Fildişi Sahili.
En çok yatırım alan sektörler; altyapı, konut, sağlık, ulaştırma, enerji. Potansiyel ihracat alanları ise otomobil, traktör, otomotiv yedek parça, elektrik ve inşaat malzemeleri, mobilya, tekstil, gıda ürünleri, konserve sebze, su, maden sodası, meyve suyu, süt ürünleri.
400 bin konut açığı var. Konutun dışında Türk işadamlarını bekleyen fırsatlar olarak enerji santrali ihaleleri, başta altın olmak üzere madencilik sektörü, ihracatlarının önemli kalemi olan pirinç.
Fildişi Sahili’nin 2020’ye kadar hedeflediği yatırım miktarı ise 50 milyar dolar. Bunun yüzde 62’si devlet tarafından gerçekleştirilecek.
Rakibimiz Çin ve Fransa
25 Türk firmasının aktif olduğu ülkede en çok yatırım yapan ülkeler ise Fransa ve Fas olarak karşımıza çıkıyor.
İhalelerde Türk şirketlerinin en büyük rakipleri ise Çinli ve Fransız şirketler.
2015 yılında Türkiye’nin Fildişi Sahili’ne ihracatı 115.7 milyon dolar iken ithalatımız ise 274 milyon dolar. İki ülkenin ticaret hacmi ise 390 milyon dolar civarında. İkinci durak Gana’nın nüfusu 27.9 milyon. 230 Türk vatandaşının yaşadığı Gana’da potansiyel yatırım fırsatları olarak demiryolu, yenilenebilir enerji, turunçgil ve meyve üretimi, sebze konserve üretimi, kakao üretimi, ahşap işleme.
Gana ile ikili ilişkilerde temel sorunlar ise bankacılık ilişkileri, vize, teminat mektubu ve gümrük mevzuatı olarak karşımıza çıkıyor.
Gana’nın kalkınma gündeminde ilk sırada enerji sektörü var. Gana 2015 yılında Sahraaltı Afrika’da Türkiye’nin en büyük 4. ticaret ortağı. Türkiye’nin 2015 yılındaki Gana’ya ihracatı 400 milyon dolar. Türkiye’nin Gana’dan ithalatı ise 169 milyon dolar.
Nijerya ise 200 milyona yaklaşan nüfusuyla Afrika kıtasının önemli ülkelerinden biri. Nijerya petrol ve doğalgaz üretiminde Afrika’nın lideri. Bütçe gelirlerinin yüzde 80’inden fazlası petrol satışlarından geliyor.
2 bin 600 Türk yatırımcının bulunduğu Nijerya’da potansiyel yatırım işbirliği alanları küçük ölçekli yenilenebilir enerji, tarım ve katı mineraller.
Türk işadamlarını bekleyen pazar fırsatları ise inşaat ve inşaat malzemeleri, tarım ürünleri ve ekipmanları, elektrik ve güç üretimi, makine ve ekipmanları, sağlık hizmetleri, eğitim, mobilya, güvenlik ekipmanları, otomotiv ve yedek parçaları.
Nijerya’da Türk tekstil ürünleri yüksek düzeyde rağbet görüyor. Haftada 70 ton ürün Nijerya’ya gidiyor. Ancak bu ticaret bavul ticareti üzerinden yürüyor.
DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan, Afrika’da Türk yatırımcıları ve Türk ihracatçıları bekleyen büyük fırsatlar olduğunun altını çiziyor. Afrika’nın taşıdığı potansiyelin farkında olduklarını belirten Vardan, “Çin, ABD ve Avrupa ülkeleri Afrika’da çok fazla yol aldılar. Bizlerin bu saatten sonra çok daha hızlı hareket etmemiz gerekiyor” vurgusu yapıyor.
Afrika açılımı önemli. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve heyetin ziyaretinin ardından da bir ivme kazanması bekleniyor.
Seyirname – Abdullah Karakuş
akarakus@milliyet.com.tr