Afet Yasası’yla birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı il müdürlükleri birer ‘banka şubesi’ gibi çalışacak. Bakanlık, evini yıkarak yeni bina yapmak isteyen düşük gelirlilere sıfır faizle kredi kullandıracak
TÜRKİYE genelindeki yaklaşık 6.5 milyon binanın yıkılarak yerine depreme dayanıklı yapıların yapılmasını öngören ‘Afet Yasası’ndan yeni bir banka doğdu. Dönüşüm kapsamında açılacak olan ‘özel hesap’ Türkiye’nin adeta 50. bankası gibi çalışacak. Hesaptan, çürük bina sahiplerine, bu konutlarda oturan kiracılara, evini güçlendirmek isteyen vatandaşlara ‘öz kaynak şartı’ aranmadan, dosya masrafı alınmadan ‘konut kredisi’ kullandırılacak. Aynı hesaptan, aylık geliri asgari ücretin altında bulunan vatandaşlara da, sıfır faizli 30 yıla kadar vade içeren krediler verilecek.
Herkese uygun kredi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Afet Yasası kapsamında, çürük bina sahiplerine ve bu tür konutlarda oturan vatandaşlara kullandırılacak olan kredilerin ‘usul ve esaslarını’ belirledi. Buna göre, gelecek yıl start alacak olan yıkım faaliyetlerinin ardından, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı il müdürlükleri birer ‘banka şubesi’ olarak çalışacak. Bakanlık, evini yıkarak yeni bina yapmak isteyenlere ve çürük evinin yıkılmasına onay vererek yeni konut satın almak isteyenlere, çok düşük faizle kredi kullandırılacak.
Kaynak nereden sağlanacak
Bankaların kredi vermediği, düşük gelirli vatandaşlar için de ayrı kredi paketi uygulanacak. Hazırlanacak pakete göre, aylık geliri asgari ücretin altında bulunan ve çürük evlerde ikamet eden vatandaşlara yeni evlerini yaptırma veya yeni ev almaları için sıfır faizli kredi kullandırılacak. Söz konusu kredilerin vadesi 30 yıla kadar çıkacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kentsel dönüşüm projesi için oluşturacağı hesabın kaynağı, bütçeye ek yük de getirmeyecek. Öncelikle, 2B satışlarından elde edilen gelirin büyük kısmı hesabın ana kaynağı olacak. İkinci olarak İller Bankası’nın kârı, konut satışlarından elde edilecek gelirler de söz konusu hesapta kullanılacak.
Özkaynak şartı aranmayacak
BANKALAR halen konut kredilerinde, yüzde 25 özkaynak şartı arıyor ve faiz aylık yüzde 1.5 ile yüzde 2 arasında değişiyor. Ayrıca dosya masrafı ve komisyon alınıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın özel hesaptan kullandıracağı kredilerde ise özkaynak şartı aranmayacak. Faizleri ise altı aylık dönemler halinde ve TÜFE oranında belirlenecek. Bu kritere göre, 2012 yılının ilk altı aylık dönemindeki TÜFE rakamı baz alındığında altı aylık faiz yüzde 2 düzeyinde olacak. Dosya masrafı, komisyon alınmayacak. Vadeler ise, 30 yıla kadar çıkacak. Krediler, yüzde 25’i peşin geri kalanı üç taksit halinde verilecek. Geri ödemeler iki yıl sonra başlayacak.
Star/Hüseyin Özay
