Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, Van depremiyle ilgili şu ana kadar 228 milyon 300 lira nakdi yardım toplandığını belirterek, acil yardım ödenekleri dahil olmak üzere bölgeye gönderilen insani yardım malzemelerinin toplam tutarının 390 milyon lira olduğunu bildirdi.
Atalay, hakkında verilen Gensoru önergesinin görüşmelerinde, Hükümet adına yaptığı konuşmada, deprem sonrasında en hızlı çalışmanın, arama kurtarma ekiplerinin bölgeye sevkiyle ilgili gerçekleştirildiğini söyledi. Afette ve depremde en öncelikli konunun ”daha fazla can kurtarabilmek” olduğunu dile getiren Atalay, ”Bizim önceliğimiz de bu olmuştur” diye konuştu.
Depremin ardından Başbakanlık Merkez Binada koordinasyon toplantısı yapıldığını, iş bölümünün tespit edildiğini ve ulusal düzeyde koordinasyonun gerçekleştiğini kaydeden Atalay, aynı zamanda Van’da da kurulu olan Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi’nin hemen çalışmaya başladığını ifade etti.
Depremin hemen ardından devlet, sivil toplum örgütleri ve vatandaşların tüm imkanlarıyla seferber olduğunu belirten Atalay, böylesine yıkıcı ve çok geniş bölgeyi etkileyen deprem sonrasında yürütülen başarılı bir koordinasyonla, deprem üzerinden daha bir kaç saat geçmeden yeteri sayıda ekip ve ekipmanın bölgeye intikal ettirildiğini bildirdi.
Aynı günün akşamında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Van’a geldiğini anımsatan Atalay, ilk bir kaç saat içinde 500’den fazla arama kurtarma, sağlık ve Kızılay personelinin araç ve ekipmanlarıyla birlikte bölgeye ulaştırıldığını ve çalışmalara başlandığını söyledi. Atalay, sözlerini şöyle sürdürdü:
”Meydana gelen iki deprem sonrası AFAD tarafından 11 ilde bulunan sivil savunma, arama kurtarma ekip müdürlükleriyle, 48 il ve 39 kurumdan arama kurtarma, sağlık ve ilk yardım personeli, ekipmanları ve insani yardım malzemeleri, 77 THY, 76 askeri ve 20 özel kargo uçağıyla bölgeye sevk edilmiştir.
Bu iki depremde bölgeye toplam 72 bin 597 çadır (28 bin 147’si yurt dışından) 5 bin 267 arama kurtarma personeli, 2 bin 976 sağlık personeli, 34 arama köpeği, 732 iş makinesi ve araç, 18 hava ambulansı olmak üzere 201 ambulans, 6 tanesi faal olmak üzere 11 seyyar hastane, 146 jeneratör, 79 projektör, 151 tuvalet duş konteyneri, 480 genel maksat çadırı, 260 prefabrike ev, 4 bin 295 yaşam konteyneri, 3 bin 794 Mevlana evi, 335 bin 519 battaniye, 37 seyyar mutfak, 27 bin 288 katalitik soba-ısıtıcı, 6 bin 192 uyku tulumu ve gerekli insani yardım gönderilmiştir.”
Şu ana kadar 70 bin ton kömürün Van, Erciş ve köylerinde dağıtıldığını bildiren Atalay, 600 tır ve kamyonla insani yardım malzemesinin vatandaşlar tarafından gönderildiğini, 117 bin adet gıda paketinin dağıtıldığını ifadeetti.
-”Millet büyük bir dayanışma örneği gösterdi”
Bir bütün olarak devlet, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşların bir afet anında yapılması gereken tüm eylemleri etkin bir koordinasyon, işbirliği ve dayanışma ruhuyla yerine getirdiğini ifade eden Atalay, ”Sahada görev yapan tüm kurum ve kuruluşlar, her kesimden insanlarımız, sadece resmi görev anlayışıyla değil toplumumuzun dayanışma ve yardımlaşma geleneğinin motivasyon ve ruhuyla üstün bir gayret göstermiştir” dedi.
Milletin de büyük bir dayanışma örneği gösterdiğini belirten Atalay, ”Van depreminde büyük bir toplumsal bütünlük ve birlik sergilenmiştir” diye konuştu.
Türkiye’nin gösterdiği performans ve başarının uluslararası camiada tarafından da övgüyle karşılandığını dile getiren Atalay, ”Van depremlerinden sonra afetler tarihinde kaydedilen en büyük operasyonlardan biri olduğu vurgulanmıştır” dedi.
Atalay, pek çok ülkeden yardım geldiğini, bunlar için teşekkür ettiklerini ifade etti.
Acil yardım ödenekleri olarak Başbakanlıktan şu ana kadar Van’a 52 milyon TL gönderildiğini kaydeden Atalay, ”Yardım kampanyalarında Başbakanlık hesaplarında şu ana kadar 147 milyon 400 bin TL, Diyanet İşleri Başkanlığı yardım hesaplarında 37 milyon TL, Kızılay yardım hesaplarında 43 milyon 900 bin TL olmak üzere toplam 228 milyon 300 TL nakdi yardım toplamıştır” dedi.
Atalay, bugüne kadar acil yardım ödenekleri dahil olmak üzere bölgeye gönderilen insani yardım malzemelerinin toplam tutarının 390 milyon TL olduğunu bildirdi.
”Deprem, ülkemizin bir gerçeği. Ülke olarak tüm deprem önlemlerini almaya mecbur değil, mahkumuz”
Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, depremin, Türkiye’nin bir gerçeği olduğunu ifade ederek, ”Ülke olarak tüm deprem önlemlerini almaya mecbur değil, mahkumuz. Afete dirençli ve afet bilinci yüksek toplum haline gelmek için yoğun çaba harcamalıyız” dedi.
Atalay, TBMM Genel Kurulunda, MHP’nin kendisi hakkında verdiği gensoru önergesi üzerinde yaptığı konuşmada, her artçı depremin yapılan çalışmaları biraz daha zorlaştırdığını söyledi.
Atalay, çadırkentlerde, sıcak su, duş, yemek olanaklarının sağlandığını ve okul öncesi eğitim, sağlık, dini ve psikolojik destek hizmetlerinin sunulduğunu anlattı. Atalay, aşevlerinde her vatandaşa yetecek şekilde üç öğün yemek verildiğini dile getirdi.
Van merkezde bin 300 metrekarelik alanda 30 kişilik ekiple hizmet veren giyim marketinin açıldığını ifade eden Atalay, depremzede vatandaşların, buradan istedikleri kışlık giyimi alabildiğini kaydetti.
Atalay, orta vadede iskanlarının, daha çok prefabrik konut ve konteynırla olacağını belirterek, şu anda 20 bin 411 konteynır alındığını bildirdi. Atalay, Van ve Erçiş’te konteynır kentlerinin yerinin hazırlandığını, konteynırlarda iki oda, banyo ve mutfağın bulunduğunu, 7-8 kişinin rahatça barınacağını söyledi.
-Konutlar, Ağustos 2012’de teslim-
Kamu hizmetlerinin sağlıklı yürütülebilmesi için kamu binalarının onarımının devam ettiğine işaret eden Atalay, kalıcı konutlarla ilgili
çalışmaların başladığını, ihalelerin bazılarının yapıldığını kaydetti. Atalay, sözlerini şöyle sürdürdü:
”Bin 800 TOKİ konutu, -zaten önceden yapılıyordu-, bu ay sonuna kadar bitmiş olacak, teslim edilecek. Erciş’te bin 376, Van’da bin 568 olmak üzere 2 bin 944 konutun ihale süreci tamamlandı, temelleri atıldı. Ağustos 2012’de bu konutlar sahiplerine teslim edilecek. Van ve Erciş’te master plan çalışmaları devam ediyor, bu çalışmalar ve hasar tespitleri bittiğinde yeni ihaleler de yapılacaktır. Diğer illere sevk edilen, kamu kurumlarının misafirhanelerinde misafir edilen depremzede sayısı şu anda 14 bin 745’dir. Kendiliğinden diğer illere gidip valiliklerimizin hizmet verdiği depremzede sayısı 30 biniaşıyor.”
-”188 çocuk, anne-babasını kaybetti”-
Atalay, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığından 200’den fazla sosyal çalışmacının, depremzedelere psiko-sosyal destek sağladığını, Sağlık Bakanlığı ekiplerinin çalıştığını, öksüz veya yetim kalan çocukların, özürlülerin, yaşlıların tespit edildiğini, kurumlara yerleştirildiğini anlattı. Atalay, 188 çocuğun, anne-babasını kaybettiğini ifade etti.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının bir araştırma yaptığını, ailelere gittiğini kaydeden Atalay, ihtiyaçların böylece daha gerçekçi şekilde tespit edileceğini söyledi.
-Yapılan çalışmalar-
Van ve Erciş’te, su, elektrik, doğalgaz, iletişim ve ulaşımda hiçbir sorun bulunmadığını belirten Atalay, sadece Erciş’te ilk iki gün elektrikte biraz sorun yaşandığını, bunun dışında altyapıda sorun olmadığını vurguladı.
Atalay, 400 teknik personelle hasar tespit çalışmalarının devam ettiğine işaret ederek, Erciş ve köylerinin bitmek üzere olduğunu, daha sonra Van’da çalışmalara geçileceğini kaydetti. Atalay, artçı depremler olduğu, yeni hasarlar meydana geldiği için Van’ı daha sonraya bıraktıklarını ifade etti.
Enkaz kaldırma çalışmalarının devam ettiğini, yapı denetimiyle ilgili yasa tasarısının hızlı şekilde hazırlandığını dile getiren Atalay, çiftçi, esnafın vergi borçlarının, sigorta primlerinin ertelendiğini, KOSGEB yardımlarının olduğunu anlattı. Atalay, depremde hayatını kaybedenlerin ailelerine, sosyal güvenlik maaşının da bağlanacağını bildirdi. Atalay, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının, hayvanı telef olanlara aynı cins hayvan vereceğini, tarım sigortası kapsamında olan hayvanların bedellerinin de ödendiğini belirtti.
-”O manada bir şey söylemedim”-
Depremin, Türkiye’nin bir gerçeği olduğuna dikkati çeken Başbakan Yardımcısı Atalay, şunları kaydetti:
”Ülke olarak tüm deprem önlemlerini almaya mecbur değil, mahkumuz. Başta depremler olmak üzere, afetlere hazırlıklı olmamız gerektiğini unutmadan, afete dirençli ve afet bilinci yüksek toplum haline gelmek için yoğun çaba harcamalıyız. Bu, devlet ve milletin birlikte, topyekun şekilde vermesi gereken mücadeledir. Van medeniyetler şehrimizdir. Medeniyetlerin kalbi olan Van’ı köyleriyle birlikte yeniden inşa edeceğiz, örnek şehir halinde yeniden kuracağız.
Benim, ‘kendi potansiyelimizi görmek için…’ yönündeki açıklamalarım söylendi. O konu bir gazetede çıktı ve düzelttim. O manada bir şey söylemedim, böyle bir şey söylenmez. 45 dakikalık konuşma içinde söylediğimiz şudur; arama kurtarma açısından büyük sıkıntımız yok, çadırda sıkıntı var, dış yardımlarda çadıra öncelik verdik, bunu demek istedik.
Elimde, 26 il ve 5 bin kişi üzerinde yapılmış bir araştırma var, dün çıktı. Çalışan partiyiz, milletin nabzını tutarız, bu ay vatandaşa, depremde hükümetin performansını sorduk. Bu araştırmayı, kendimizi denetlemek için yapıyoruz, sadece kendimiz görüyoruz. ‘Hükümet, Van’a en hızlı şekilde müdahale etmiş ve gerekeni yapmıştır’ diyenlerin oranı yüzde 75, buna katılmayan yüzde 25, kendi seçmenimizdeki oran yüzde 94. Bir sonuç daha var, bu sonucun muhalefet kısmını göstermeyeyim, AK Parti seçimde bunun yarısıydı, kasım ayı sonu yüzde 55. Biz siyaset yapıyoruz, muhalefet hiçbir şey için teşekkür etmiyor ama millet biliyor.”
Konuşmaların ardından 86 kabul oyuna karşın 265 ret oyuyla gensorunun gündeme alınması reddedildi.
TBMM Başkanvekili Sadık Yakut, birleşimi yarın saat 14.00’de toplanmak üzere kapattı. (AA)
