Son 10 yılda İstanbul’un Halkalı, Beylikdüzü gibi ücra köşelerini parlatan konut sektörü, zenginlerin geri dönüşüyle rotayı yeniden şehir merkezlerine kırdı
1990’ların sonunda şehre uzak kapalı ve güvenli sitelere taşınarak, merkezi yoksullara bırakan zenginler geri dönüyor. ‘Kentsel dönüşüm projeleri’ ile gecekonduların, eski binaların birbir yıkıldığı İstanbul’un merkezi bölgeleri şimdi geri dönen zenginler için adeta yeniden inşa ediliyor. Yerleşimcileri ise şehrin dışındaki toplu konutlara gönderiliyor. Yani 90’ların sonunda zenginlerin ‘gönüllü’ kaçışı, bu kez yoksullar için ‘zorunlu’ göçe, uzman deyişiyle kent içinde sürgüne dönüşüyor. Bu durum inşaat firmaları için de yeni bir yarış başlattı. ‘İstanbul’un taşı toprağı altındır’ sözünden yola çıkıp, ‘kuş uçmaz kervan geçmez’ bölgeleri bile peşi sıra konut projeleriyle donatan, inşaat sektörü için de yeniden şehir merkezine dönme vakti. Hayata geçirdikleri konut projeleriyle şehir merkezine uzak semtleri birbir parlatan firmalar, şimdi Maslak-Şişli hattında yarışıyor.
‘Şehir merkezinde tersine dönüş var’
Şu anda şehrin merkezinde bir tersine dönüş yaşandığını belirten İstanbul Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı Tayfun Kahraman, 90’ların sonunda şehrin dışında kapalı sitelere kaçan zenginlerin şehir merkezine döndüğünü söylüyor. Bunun da merkezi bölgelerde lüks konut talebini hızla arttırdığına dikkat çeken Kahraman’a göre, sonunda olan yine yoksula oluyor. İstanbul’da gelinen noktada manzaranın bir tarafta milyon liralık evlere, bir tarafta gecekondulara dönüştüğünü belirten Kahraman, “Bu yoksul evler sonunda Kayabaşı gibi toplu konutlara taşınacak ve şehir merkezleri zenginlere kalacak” diyor. İstanbul’un gerçek bir kentsel dönüşüme ihtiyacı olduğunu ifade eden Kahraman, şunları söylüyor: “Ama bunun hakça yapılması lazım. Yerleşimcilerin yerinde tutulması lazım. Ama bunlar unutuluyor. İnsanları şehir dışına sürmek çözüm değil. Böyle giderse kentsel dönüşüm değil, kent içinde sürgün olur. Bu da çok ağır sonuçlanır.”
‘Zenginler merkeze, yoksullar dışarı’
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Şehir Bölge Planlama Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Murat Cemal Yalçıntan da, zenginlerin yıllar önce şehir merkezlerinden kaçışını, “İstanbul’daki merkezi bölgelerin 90’ların sonunda giderek yaşama alanı düşük yerlere dönüşmesiyle, zengin kesim şehrin dışında kapalı, güvenli, izole yaşamlara gitti” diye anlatıyor. Ancak şimdi İstanbul’da sürecin tersine işlediğini belirten Yalçıntan, şehir merkezinin yeniden değerlenmesiyle, zenginler için belli adalar yaratıldığını ifade ediyor.
‘Rezidans, ofis, AVM’ üçlemesiyle zenginler için harika bir yaşam alanı oluşturulduğuna dikkat çeken Yalçıntan, madalyonun diğer tarafını ise şöyle anlatıyor: “Ancak bir yanda da kentsel dönüşüm projeleri ile yoksul kesim şehrin dışına itiliyor. Evlerinin yerine lüks konutlar yapılırken, onlar da Kayabaşı, Taşoluk gibi şehrin en az 40 kilometre uzağındaki bölgelere gönderiliyor. Yani İstanbul, zenginlerin kentin merkezinde, yoksulların dışında yaşadığı bir kente dönüşüyor. Özellikle Paris bunu çok acı yaşadı, sonucu sosyal çöküntü oldu. Örneğin Sulukule’den birçok aile Taşoluk’a gönderildi. 200 aile taşındı buraya ama şu anda sadece 3 aile yaşıyor. Diğerleri tekrar hayat kurmak için şehir merkezine döndü. Çünkü çok izole bir hayat, iş yok çalışamıyorlar, yaşayamıyorlar. Kentin merkezinde zenginler için izole hayatlar yaratılıyor, bu tehlikeli bir gidişat. İnsanları bu şekilde ayrıştırmak çok tehlikeli. Sen İstanbul’da yaşamaya layık değilsin yaklaşımı var. Ne yazık ki kentsel dönüşüm şu anda sadece rant yaratıyor. İstanbul’un 15 bölgesinde bu yaşanıyor.”
Şehir merkezinde yükselen yeni projeler
Avrupa Konutları Maslak
Avrupa Konutları Maslak: Yıllardır Avrupa Konutları markasıyla Halkalı, Güneşli, Ispartakule gibi bölgelerde bugüne kadar 8 binin üzerinde konut üreten Artaş İnşaat da Maslak’a taşınıyor. 60 bin metrekarelik inşaat alanına sahip olacak Avrupa Konutları Maslak projesinde stüdyo, 1+1 ve 2+1 daireler yer alacak. Yaklaşık 800 konutun yer alacağı projenin bu yılın son çeyreğinde başlaması planlanıyor. Projenin mimari çalışmaları devam ediyor.
Soyak Soho Şişli
Halkalı ve Bahçeşehir’den sonra Soyak İnşaat da ‘Soho’ ile Gayrettepe’ye iniyor. 77 dairelik projede 3 bin metrekarelik ofis alanı da yer alacak. Son olarak ‘Bahçe&Bahçe’ ile Bahçeşehir’de sahneye çıkan Soyak’ın 150 milyon TL’lik Soho projesinde daireler 7 kat ve çatı katından oluşan bloklarda yükselecek. 2013’te tamamlanacak.
Sinpaş Bomonti
‘Bosphorus City’ projesi ile İstanbul Boğazı’nı Halkalı’ya taşıyan Sinpaş GYO, Şişli Bomonti’de kule rezidans projesini hayata geçiriyor. Eski bira fabrikasının hemen yanında yükselen ve üst gelir grubuna hitap edecek olan rezidans dairelerin yer aldığı Sinpaş Bomonti projesinde, 48-50 katta 700 daire bulunacak. Projede bir de AVM yer alacak. Yıl sonunda satışa çıkması planlanan projede metrekare fiyatları 4-6 bin dolar arasında olacak.
My Home Maslak
Halkalı, Güneşli, Başakşehir-Ayazma gibi bölgelerde yoğunlaşan Ağaoğlu İnşaat da ‘My Home Maslak’ ile şehrin göbeğinde yerini alıyor. Projede üç kulede 786 daire bulunuyor, fiyatlar 552 bin TL’ye kadar çıkıyor. Proje, 30 ay sonra teslim edilecek. Ağaoğlu, arazisini ihale ile aldığı Maslak’taki ikinci projesine de eylülde başlayacak.
Platform Teras Merter
Eroğlu Yapı, Halkalı’da peş peşe tanıttığı projelerin ardından ‘Merter Platform Teras’ ile şehir merkezine yaklaşıyor. Projede, 1+1 daireler 371 bin liradan başlıyor. Penthouse’ların fiyatları 3.6 milyon liraya kadar çıkıyor. 150 bin metrekare inşaat alanına sahip olan projenin lansmanı eylül ayında yapılacak, dairelerin teslim tarihi ise Mayıs 2013.
‘Kentsel dönüşüm bize alan yarattı’
Avrupa Konutları markasıyla konut üreten Artaş İnşaat’ın patronu Süleyman Çetinsaya da Maslak projesi ile ilk kez şehir merkezine indiklerine dikkat çekiyor. Şehir merkezlerinin çok kıymetlendiğini belirten Çetinsaya, “Seyrantepe, Ayazağa, Şişli, Bomonti hattı yeniden çok popüler. Bu bölgelerde boş arazi bulmak zordu ama kentsel dönüşüm ve yenileme projeleriyle birlikte yeni, uygun alanlar yaratıldı” diyor. Bu nedenle herkesin şehir merkezinde proje geliştirmek istediğini ifade eden Çetinsaya, Beylikdüzü’nden ev almakla, Şişli’den Maslak’tan ev almanın aynı şey olmadığına da dikkat çekiyor. Çetinsaya, “Zaten şehrin uzak bölgelerindeki projelerde ortalama 2 bin TL olan metrekare fiyatları, merkeze indikçe en az 4 bin TL’ye çıkıyor. Buraların alıcısı da farklı. Biz de Maslak’a bu nedenlerle girmeye karar verdik” diyor.
Radikal/Nuriye Doğu
