17 Ağustos depreminin üzerinden tam 16 yıl geçti. Yaşanan acılardan sonra Sakarya’daki 900 konuta yıkım kararı çıktı. Ancak bu karar uygulanmadı. Muhtemel bir depremde bu konutların yerle bir olacağı belirtiliyor. Tüm bunlara rağmen binlerce insan ‘beton tabutluklarda’ adeta ölümü bekliyor.
Sakarya’da 4 bin kişinin hayatını kaybettiği 17 Ağustos 1999 depreminin üzerinden 16 yıl geçmesine rağmen yaklaşık 500 binada toplam 900 orta hasarlı konut (daire) hâlâ onarılmadı. Muhtemel bir depremde yerle bir olacağı tahmin edilen bu yapılar ‘beton tabutluk’ olarak nitelendiriliyor. 3 yıl önce yıkılması gereken hasarlı konutların büyük bir kısmında yasak olmasına rağmen ikamet ediliyor. Adapazarı İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Hüsnü Gürpınar, orta hasarlı ve çok katlı deprem yönetmeliğini taşımayan güvensiz yapıların bir depremde büyük can kaybına yol açabileceği uyarısında bulundu.
Sakarya Büyükşehir Belediyesi ve Sakarya Valiliği tarafından onarım süresi sona eren orta hasarlı konutlar için yaklaşık 3 yıl önce yıkım kararı alındı. ‘Binam sağlam’ diye itirazda bulunanlar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı son bir defa binalara sağlamlık testi uygulattı. İnceleme sonucunda 900 konuttan sadece 90’ı güvenli çıktı, 810 konutta büyük risk olduğu belirlendi. Ancak yıkım kararının üzerinden 3 yıl geçmesine rağmen bu karar henüz uygulanmadı. Tehlikeye rağmen sıva ve boyayla kapatılan bu konutların büyük kısmında hâlâ ikamet ediliyor. Binalarda oturanlar ise çıkarılacakları korkusuyla konuşmaktan kaçınıyor.
SAĞLAM KONUTLARA İTİBAR EDİLMEDİ
Büyükşehir Belediyesi de orta hasarlı binaların boşaltılması ve yıkılması için depremden sonra hak sahipliği uygulamasına benzer bir proje geliştirdi. TOKİ işbirliği ile Adapazarı şehir merkezine 18 kilometre uzaklıkta bulunan Yenikent bölgesinde sağlam konutlar inşa edildi. İlk etapta 22 blok ve 466 daireden oluşan projeden öncelikli olarak orta hasarlı bina sahipleri ve konutları deprem riski taşıyan vatandaşların yararlanması planlandı. Ancak tamamı doğalgazlı, 3+1 ve 107 metrekare olarak tasarlanan konutlara ilgi olmadı. Hasarlı konut sahiplerinin ‘şehre uzak’ diye ilgi göstermemesi üzerine satışa çıkartılan konutlar, yoğun talep gördü. Konutlar, 91 bin 640 ile 121 bin 816 liradan 12 yıl vade ve en düşük 541 lira taksitle alıcı buldu.
25 BİN BİNANIN İNCELENMESİ GEREKİYOR
Sakarya İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Hüsnü Gürpınar, hasarsız gibi görünen binaların da yeni deprem yönetmeliği şartlarını karşılamadığını belirterek, şiddetli bir depremde can ve mal kaybı uyarısı yapıyor. Gürpınar, “1999 depreminden sonra dışarıdan bakıldığında hasarsız görünen çok katlı binaların da yeni deprem yönetmeliği şartlarına göre mutlaka kontrol edilmeleri hayati önem taşıyor. Şehirde bu durumda olan 25 bin konut bulunuyor. Depremden sonra hesap sorulmuş olsa idi bugünkü ağırdan alma ve ihmal yerini köklü tedbirlere bırakırdı.” dedi. Şehirdeki yapı stokunun yüzde 60’ının 20 yaş ve üzeri yapılardan oluştuğunu dile getiren Gürpınar, bunların büyük bölümünün ise ruhsatsız olduğu ve mühendislik hizmeti almadan üretildiğine dikkat çekti.
