Borç batağındaki tarım satış kooperatifleri ve birlikler, devlete olan borçlarının silinmesini istiyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ise borç faizlerinin silinmesi veya vadelendirilmesi üzerinde çalışıyor.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 2001 krizinden sonra 2007’ye kadar kredi desteği sağlanan tarım satış kooperatiflerinin 1 milyar liranın üzerindeki borcunu yapılandırmaya hazırlanıyor. Ürün alımı için verilen kredilerin 2007’den sonra tahsili bugüne kadar ertelendi. Borcun yarısından fazlası faizleri oluşturunca tahsilâtı kolaylaştırmak adına faizlerin tamamının ya da bir kısmının silinmesi ve vadelendirilmesi gibi seçenekler üzerinde çalışılıyor.
Kooperatifçilik Genel Müdürü İsmail Kalender, Yüksek Planlama Kurumu’ndan onay alan Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Belgesi’yle tarım satış kooperatiflerinin yeni bir finansman modeline kavuşturulacağını kaydetti. Kalender, “Borçlar silinecek mi vadelendirilecek mi buna siyaset karar verecek. Birliklerin beklentisi borcun tamamen silinmesi ancak bu hiç yapılamadı.” dedi. Türkiye’nin 57 ilinde 322 tarım satış kooperatifi bulunuyor. 17 de tarım satış kooperatifleri birliği faaliyet gösteriyor. Tarım satış kooperatiflerinden en başarılı olan Trakyabirlik geçen yıl İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) en büyük 500 sanayi kuruluşu listesinde 76. sırada yer alırken, Marmarabirlik de 408. sırada yer buldu. Bunun dışında kooperatiflerin finansla desteklenmesi 30 milyon liralık bütçe isteyen Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, bununla üretim ve istihdamı destekleyen kooperatifler kurulması ve mevcut kooperatiflerin ihtiyaçlarını karşılayacak. Özellikle kadın istihdamı üzerine eğilen genel müdürlük, Türkiye’nin her yerindeki belediyelerle konuyla ilgili iletişime geçmiş. Hazır kooperatif ana sözleşmesi hazırlayarak süreci hızlandıracak çalışmalar da yapılmış. Amerika’da enerji kooperatifleri, İngiltere’de tüketim kooperatifleri, Almanya’da bankacılık ve sağlık sektörlerinde güçlü kooperatiflerin olduğuna işaret eden İsmail Kalender, Türkiye’de hidroelektrik, güneş ve rüzgâr enerjileri alanlarında kooperatifçiliğe geniş çaplı destek vereceklerini ifade etti.
En fazla borcu olan kooperatif Çuko-birlik’in 322 milyon lira borcu bulunuyor. Kurumun sıkıntısının faaliyet gösterdiği ürünle ilgili olduğuna dikkat çeken Genel Müdür Kalender, pamuğun fiyatının uluslararası piyasalarda değişikliklere açık olduğunu, piyasayı yönlendirmenin ciddi risk taşıdığını belirtti. Ayrıca kurumun çok büyük sermayeye sahip olduğunu anlatan İsmail Kalender, “O sermayedeki yapıyı yönetecek tecrübeye sahip olmayabiliyor. Aynı sektörde Ant Birlik var, başarılı bir kooperatif. Onun da başarısı gayrimenkul sahibi olmasına dayanıyor. Bunları doğru bir şekilde yönlendirdiler. Bu da asıl faaliyetlerini yürütmekte kolaylık sağladı ve kâr elde etti.” şeklinde konuştu.
Zaman
